Gescheurde
kruisband
Wat is het?
In het kniegewricht liggen twee kruisbanden: de voorste en achterste kruisband.
Deze banden lopen gekruist en hebben als functie bewegingen van de knie te geleiden
en te remmen. Elke band voorkomt dat het onderbeen in een bepaalde richting
verschuift.
Door het scheuren van de
kruisband ontstaat er vaak een bloeding in het kniegewricht waardoor de knie
binnen enkele uren dik wordt en veel pijn doet. De pijn kan samen gaan met een
gevoel van misselijkheid. Wanneer een kruisband scheurt, hoort men in de meeste
gevallen (80%) een ‘knappend’ geluid in de knie.
De mediale (midden) collaterale
band en de voorste kruisband raken vaak beschadigd, de achterste kruisband en
de laterale collaterale band minder frequent. (De collaterale banden bevinden
zich aan de binnen en buitenzijde van de knie.)
Als een kruisband gescheurd
is, heeft men last van de volgende verschijnselen:
- Men zakt door de knie en heeft een instabiel gevoel
- Men kan nauwelijks meer op het been lopen
- Het kniegewricht kan nauwelijks worden gestrekt, de knie zit ‘op slot’
Na twee tot drie weken
slinkt de zwelling. De pijn verdwijnt hierdoor en de knie kan weer voorzichtig
belast worden.
Waardoor kan het komen?
Meestal ontstaat een gescheurde kruisband tijdens een ongeluk of bij het sporten.
De oorzaak is een abrupte draaibeweging in het kniegewricht. Dit kan gebeuren
als men valt terwijl de voet ‘vast’ staat, bij verstappen, uitglijden
of bij het direct omdraaien na een sprong. Het onderbeen blijft staan terwijl
het bovenbeen naar buiten draait.
Als deze beweging snel, ongecontroleerd en te ver wordt doorgevoerd, komt de
kruisband onder te grote spanning te staan en kan scheuren.
Er kan tegelijkertijd ook letsel ontstaan aan de binnen meniscus (mediale meniscus)
en/of aan de binnenband (mediale band).
Top
Hoe wordt het vastgesteld?
De huisarts of Eerste Hulp informeert en controleert:
- Hoe het letstel tot stand is gekomen.
- Binnen welk tijdsbestek de knie dik is geworden.
- Of u op het been kunt staan (of onzeker of onstabiel aanvoelt.
- Of de knieschijf van de plaats is geweest.
- Of u in het verleden knieklachten heeft gehad.
Als de knie al binnen enkele
uren is gezwollen, is het zeer waarschijnlijk dat er bloed in het gewricht aanwezig
is. Door de zwelling is de knie te dik en te pijnlijk om te onderzoeken. De
arts ontlast de knie door het bloed uit het kniegewricht te halen met een naald
en spuit (punctie).
Daarna onderzoekt de arts
de bewegelijkheid van de knie. Hiervoor moet u op de rug liggen en de knie licht
buigen. De arts probeert vervolgens het onderbeen naar voren te schuiven (de
schuiflade test).
Wanneer het aanvoelt alsof het onderbeen ‘los’ van het bovenbeen kan
bewegen, is er sprake van een voorste kruisbandletsel (knie-instabiliteit).
Het is moeilijk om een gezwollen knie te onderzoeken en kan pijnlijk zijn voor
de patiënt. Om eventuele botbreuken of letsel aan de meniscus uit te sluiten,
kunnen er röntgenfoto’s gemaakt worden.
Ook kan u worden doorverwezen
naar een orthopedisch chirurg om tot een goede diagnose te komen. Deze specialist
kan besluiten om een MRI-scan van de knie te laten maken om te kijken of er
nog andere delen van de knie beschadigd zijn. Als er al röntgenfoto’s
zijn gemaakt, laat de specialist een MRI-scan meestal achterwege.
De specialist kan ook door
middel van een kijkoperatie (arthroscopie) kijken of er andere delen van de
knie beschadigd zijn, bijvoorbeeld de meniscus of andere kniebanden. Een kijkoperatie
is een kleine ingreep en gebeurt onder plaatselijke verdoving. De specialist
maakt hierbij een klein gaatje in de knie en kan met een kleine camera gedetailleerd
in de knie kijken. Kleine problemen kan de specialist vaak direct verhelpen.
Een kijkoperatie is geen
standaardprocedure, het is afhankelijk van de specialist of deze wordt uitgevoerd.
Top
Wat kan helpen?
Als blijkt dat er geen sprake is van een botbreuk, brengt de arts een drukverband
aan om de knie. Dit drukverband voorkomt verdere zwelling. Om de knie te ontlasten,
dient u enkele weken met krukken te lopen.
Het kan zijn dat u enige
tijd in gips moet lopen teveel bewegen van de knie tegen te gaan. Daarna is
het raadzaam om de spieren intensief te trainen voor stabiliteit.
Maar het kan ook voorkomen dat men voorgoed een brace nodig heeft om instabiliteit
tegen te gaan.
De huisarts en orthopedisch
chirurg raden, als dat nodig is, eerst fysiotherapie als behandeling aan. Als
dat niet het gewenste resultaat geeft, kan een kruisbandoperatie worden overwogen.
Top
Wie kan helpen?
In eerste instantie komt men bij de huisarts of Eerste Hulp terecht. De huisarts
zal doorverwijzen naar de fysiotherapeut. Als de klachten aanhouden, komt men
bij de orthopedisch chirurg terecht.
Als u door dit letsel een
aantal dagen van uw werk verzuimt, komt u in contact met de bedrijfsarts. Deze
zal samen met u bekijken of en hoe u aan het werk kunt blijven.
Top