Wat is het?
Een herniaoperatie, ook wel discectomie of laminectomie genoemd, is een operatie
waarbij een tussenwervelschijf geheel of gedeeltelijk verwijderd wordt om druk
op zenuwwortels of op het ruggenmerg weg te nemen. Top
Hoe werkt het?
Deze operatie vindt plaats onder algehele narcose. De chirurg zal eerst met
een röntgenapparaat bepalen wat de juiste plaats is en maakt daarna een
verticale snede van een paar centimeter midden op de rug. Om de wervelschijf
te bereiken, legt de chirurg de spieren tijdelijk opzij. Het deel van de schijf
dat op de zenuw of wervelkolom drukt, wordt vervolgens voorzichtig verwijderd.
Soms wordt er een klein stukje vet van onder de huid gebruikt om de open ruimte
op te vullen. Vervolgens wordt elke laag weer terug gelegd en de wond dichtgemaakt.
In enkele gevallen wordt er plaatselijk nog een verdovingsmiddel ingespoten
om pijn na de operatie zoveel mogelijk te voorkomen. Top
Voor welke problemen
wordt het gebruikt?
Mensen met zenuwpijn, of
uitval van een zenuw (veroorzaakt door een uitpuilende tussenwervelschijf) kunnen
in aanmerking komen voor een herniaoperatie als andere therapieën niet
aanslaan.
Voor mensen met verlammingsverschijnselen in hun benen of problemen met de controle
over hun blaas, is deze operatie meestal noodzakelijk. Top
Door wie wordt het toegepast?
Een herniaoperatie wordt uitgevoerd door een orthopedisch chirurg of neurochirurg. Top
Bijwerkingen en risico's
Zeldzame bijwerkingen die bij een herniaoperatie kunnen optreden zijn: wondinfecties,
infecties in de wervelkolom en beschadiging van de zenuwwortel. Infecties zijn
goed te bestrijden met antibiotica. Een beschadiging van de zenuwwortel kan
gepaard gaan met verminderde spierkracht, incontinentie en ongevoeligheid in
de benen; deze klachten zijn vrijwel nooit blijvend.
Tijdens of na de operatie kan een enkele keer een bloedtransfusie nodig zijn
en is er een klein risico op het ontstaan van een trombose. Een relatief onschuldige
bijwerking is het lekken van hersenvloeistof uit het wervelkanaal waardoor hoofdpijn
optreedt. Na enkele dagen plat liggen is dat meestal over.
Mensen die geen algehele
narcose kunnen verdragen, bijvoorbeeld door ernstige hart- of longziektes, kunnen
deze operatie niet ondergaan. Mensen die last hebben van een wervelinfectie,
mogen deze operatie ook niet ondergaan.
De eerste drie uur na de
operatie ligt men op de rug en de rest van de dag mag men nog niet rechtop zitten.
Sommige mensen hebben na de operatie last van misselijkheid door de narcose
of een droge mond en zere keel door de beademing.
Na de operatie kan men
enkele dagen pijn hebben, vooral onder in de rug. Soms treedt er gevoelsvermindering
of een doof gevoel in één of beide benen op. Ook stijfheid in
de rug of benen komt vaak voor. De pijn en stijfheid kunnen enkele dagen aanhouden.
Pijnstillende middelen kunnen hiertegen helpen. Meestal blijven mensen die aan
een hernia geopereerd zijn enkele dagen in het ziekenhuis.
Na de operatie wordt de
behandeling, die kan bestaan uit oefenen, in principe door een fysiotherapeut
gedaan.
Wie net geopereerd is, mag lichte voorwerpen van één tot twee
kilo tillen en iets van de grond oprapen. Doe dit door te hurken met een rechte
rug en hou het voorwerp zo dicht mogelijk bij het lichaam. De arts en/of verpleegkundigen
kunnen nog meer adviezen geven over belasten en ontlasten van de rug.
Belasting van de rug moet
langzaam opgevoerd worden door middel van ontspannen en soepel bewegen. Het
is belangrijk dat men leert voelen wat de rug aankan, of dat nu wandelen, fietsen,
strijken, tuinieren, tillen, of werken is. De eerste weken is een bed of goede
bank in de huiskamer aan te raden zodat men regelmatig kan gaan liggen.
Lange autoritten moeten de eerste weken niet gemaakt worden of elk half uur
onderbroken worden door even te lopen.
Fietsen kan voorzichtig worden uitgebreid, niet teveel gedurende de eerste drie
weken na ontslag uit het ziekenhuis en niet met harde tegenwind, een berg op
of over hobbelige wegen. Het is daarbij belangrijk rechtop te zitten en op het
stuur te leunen.
De eerste zes weken na de operatie is het verstandig op een rechte, niet te
lage stoel te zitten. Hoogte en zitdiepte van de stoel moeten passen bij de
beenlengte.
In overleg met de behandelend arts, huisarts of fysiotherapeut kunnen sport
en andere activiteiten hervat worden. Ten aanzien van seksuele activiteiten
zijn er geen beperkingen.
In overleg met de chirurg,
de bedrijfsarts en de werkgever kan men na de operatie bepalen wanneer de werkzaamheden
geheel of gedeeltelijk hervat kunnen worden. Top