V: Wat
is een wervelfractuur?
A: Fracturen van de botten die de wervelkolom vormen, noemt men wervelfracturen
of wervelcompressiefracturen. Dit wordt vaak onjuist beschouwd als
een ''normaal'' onderdeel van het ouder worden. De gebogen houding
die voorkomt na meerdere fracturen leidt tot een verminderde levenskwaliteit
en een verhoogd risico op meer fracturen.
Terug naar boven
V: Is het moeilijk
om een wervelfractuur vast te stellen?
A: Niet echt. Wervelfracturen hebben echter wel de neiging om ondergediagnosticeerd
te worden door artsen en ook door patiënten. Ongeveer twee derde
van alle wervelfracturen ten gevolge van osteoporose worden niet vastgesteld
voornamelijk omdat:
- Patiënten met wervelfracturen kunnen mogelijk
een klein beetje of zeer weinig ongemak ondervinden
- Patiënten kunnen rugpijn mogelijk beschouwen
als een normaal onderdeel van het ouder worden
- Patiënten en artsen zien mogelijk het belang
van een goede diagnose niet in
Een volledig medisch onderzoek, een röntgenfoto
en/of MRI-scan kunnen uw arts helpen een verschil te maken tussen
pijn die wordt veroorzaakt door een wervelfractuur en pijn die door
een andere aandoening wordt veroorzaakt.
Terug naar boven
V: Waarom zou
ik me zorgen maken over wervelfracturen?
A: Na een wervelfractuur is uw risico om nog een fractuur te krijgen
3-5 keer groter dan voorheen omdat de fractuur een invloed heeft op
de verdeling van het gewicht langs de wervelkolom. De verkeerde uitlijning
die wordt teweeggebracht door een gefractureerd wervellichaam, oefent
meer druk uit op de nabijliggende wervels; de voorkant van de wervelkolom
moet daardoor meer druk of gewicht verdragen met minder functionerende
onderdelen. Dit resulteert in een structuur die verzwakt is en meer
gevoelig is voor bijkomende fracturen.
Terug naar boven
V: Wat zijn de
symptomen van een wervelfractuur?
A: De meeste wervelfracturen ontstaan geleidelijk en houden geen verband
met specifieke kwetsuren. De fracturen kunnen zich voordoen als resultaat
van een normale activiteit, namelijk, vooroverbuigen of naar iets
grijpen. In sommige gevallen ervaren de patiënten plots heel
ernstige rugpijn zonder enige activiteit uit te oefenen. Het feit
dat een wervelfractuur gemakkelijk wordt verward met andere rugklachten
benadrukt het belang van een juiste diagnose en behandeling. Wat het
probleem erger maakt, is het feit dat patiënten mogelijk pijn
kunnen hebben ten gevolge van een fractuur en dat deze fractuur vele
weken niet zichtbaar is. Indien uw arts de fractuur niet vindt op
de eerste röntgenfoto en uw rugpijn blijft aanhouden, zonder
duidelijke oorzaak, overweeg dan om een tweede röntgenfoto aan
te vragen. Soms kan het maken van een MRI doeltreffend zijn.
Terug naar boven
V: Kunnen wervelfracturen
mijn algemene gezondheidstoestand beïnvloeden?
A: Meerdere wervelfracturen kunnen een voorwaartse kromming van de
wervelkolom (kyphose) veroorzaken. Hierdoor wordt uw risico op toekomstige
fracturen verhoogd en is het mogelijk dat uw levenskwaliteit vermindert.
Met elke bijkomende fractuur kan de wervelkromming ernstiger, pijnlijker
en meer invaliderend worden. Ernstige kyphose heeft een "samendrukkingseffect"
op uw organen waardoor het steeds moeilijker wordt om te ademen, te
stappen, te eten of te slapen. De longcapaciteit wordt verminderd
en de mobiliteit wordt beperkt. Snelle verzadiging (een opgeblazen
gevoel na het eten van een kleine hoeveelheid) kan leiden tot gewichtsverlies
en ondervoeding. Ten slotte komen slaapstoornissen bij uitgesproken
kyphose veel voor.
Terug naar boven
V: Wat zijn de
psychosociale gevolgen van een wervelfractuur?
A: Naast medische complicaties kunnen patiënten met wervelfracturen
depressief en angstig worden, en hun zelfvertrouwen kan afnemen. De
wijzigingen in de levensstijl die gepaard gaan met kyphose, kunnen
het welzijn diepgaand beïnvloeden en een gevoel van isolatie
en droefheid veroorzaken.
Terug naar boven
V: Wat is osteoporose?
A: Osteoporose is een aandoening waarbij de botten fragiel en zwak
worden waardoor ze gemakkelijker kunnen breken dan normale botten.
Osteoporose wordt heel vaak "de stille dief" genoemd en ontwikkelt
zich gewoonlijk zonder enige tekenen of symptomen tot wanneer de eerste
fractuur zich voordoet. Volgens een grootschalig epidemiologisch opvolgingsonderzoek
zijn er in Europa jaarlijks ongeveer 1,4 miljoen wervelfracturen te
wijten aan osteoporose.
Terug naar boven
V: Wie loopt
er risico op een fractuur ten gevolge van osteoporose?
A: De International Osteoporosis Foundation schat dat 40% van de vrouwen
en 15% van de mannen van boven de leeftijd van 50 tijdens hun leven
een of meer fracturen ten gevolge van osteoporose zullen oplopen;
omstandigheden die het bot verzwakken, kunnen zich bij vrouwen echter
al voordoen vanaf de leeftijd van 30. Bovendien kan langdurig gebruik
van geneesmiddelen, zoals corticosteroïden, het bot verzwakken.
Terug naar boven
V: Kan osteoporose
voorkomen worden?
A: Het is aanbevolen om reeds vanaf de kindertijd van start te gaan
met preventie van osteoporose door een calciumrijk dieet, regelmatige
beweging en een veilige blootstelling aan de zon of vitamine D-supplementen.
Wanneer de volwassen leeftijd wordt bereikt, is het raadzaam om calciumrijke
voeding te blijven eten, te zorgen dat men voldoende zonlicht krijgt
of dat men vitamine D inneemt, dat men regelmatig beweegt, niet rookt
en overmatig gebruik van alcohol vermijdt. Zo helpt men het lichaam
gezonde botten te behouden.
Terug naar boven
V: Wat zijn
de risicofactoren voor osteoporose?
A: De International Osteoporosis Foundation heeft de risicofactoren
voor osteoporose als volgt omschreven:
-
- Familiale voorgeschiedenis van osteoporose of
fracturen (bij nabije verwanten)
- Gebroken botten na de leeftijd van 50
- Verlies van hoogte van meer dan 3 cm tijdens
de volwassen leeftijd
- Calciumarm dieet
- Roken, overmatig gebruik van alcohol of het nemen
van bepaalde geneesmiddelen (bv. glucocorticoïden)
- Normale of vroege menopauze (voor leeftijd van
45)
- Laag testosterongehalte bij mannen
Terug naar boven
V: Hoe vaak
komt osteoporose voor?
A: Een op drie vrouwen en een op vijf mannen ouder dan 50 zullen tijdens
de rest van hun leven een fractuur ten gevolge van osteoporose hebben.
De International Osteoporosis Foundation omschrijft osteoporose als
een zeer ernstige bedreiging die maar liefst 19 miljoen Europeanen
treft (45% van de bevolking ouder dan 50).
Terug naar boven
Rugpijn en wervelfracturen
V: Hoe kan
men "normale" rugpijn vergelijken met pijn ten gevolge van een wervelfractuur?
A: Er zijn vele mogelijke oorzaken van rugpijn die niets te maken
hebben met een fractuur. Plotse, ernstige rugpijn die geen verband
houdt met specifieke kwetsuren, kan erop wijzen dat er zich een wervelfractuur
heeft voorgedaan. Ongeacht de intensiteit van de rugpijn, het is nooit
raadzaam om zelf een diagnose te stellen. Patiënten met rugpijn
moeten hun arts raadplegen voor een medisch onderzoek.
Terug naar boven
V: Wat kan
er gebeuren als een wervelfractuur niet vastgesteld en behandeld werd?
A: Onbehandeld kan een fractuur leiden tot een andere fractuur en
ten slotte resulteren in kyphose (kromming van de wervel) en een algemene
verzwakking van de gezondheid. Kyphotische vervormingen en progressieve
verzwakking van de botten verhogen uw risico op bijkomende fracturen
waardoor het steeds moeilijker kan worden om te ademen, te stappen,
te eten of te slapen. Raadpleeg uw arts voor het vaststellen van uw
gezondheidstoestand en het bepalen van een geschikte behandeling.
Terug naar boven
Ballon-Kyphoplastie
V: Hoe werden
wervelfracturen vroeger behandeld?
A: De traditionele behandelingen van wervelfracturen omvatten onder
andere langdurige bedrust, het innemen van pijnstillers en het dragen
van corsetten. Deze behandelingen reduceren de pijn, maar stabiliseren
de fractuur of corrigeren de wervelvervorming niet.
Terug naar boven
V: Hoelang
duurt de Ballon-Kyphoplastie-procedure? Welk soort verdoving wordt
er gebruikt?
A: De procedure duurt ongeveer één uur per behandelde fractuur
en kan uitgevoerd worden bij gehospitaliseerde of poliklinische
patiënten, afhankelijk van de medische behoefte. Ballon-Kyphoplastie
kan onder algemene of plaatselijke verdoving worden uitgevoerd; de
arts zal de meest aangewezen verdoving bepalen op basis van de algemene
gezondheidstoestand van de patiënt. Na de procedure zal de arts
normaal gezien een controleraadpleging vastleggen en de eventuele
beperkingen op het gebied van fysieke activiteiten uitleggen.
Terug naar boven
V: Wat zijn de mogelijke voordelen van Ballon-Kyphoplastie?
A:
Er werd aangetoond dat dankzij Ballon-Kyphoplastie de hoogte van het
wervellichaam kan worden hersteld en de wervelvervorming kan worden
gecorrigeerd.
Bijkomende voordelen zijn:
- Significante en blijvende verbetering van
rugpijn
- Significante en blijvende verbetering van
de levenskwaliteit en een snelle hervatting van de dagelijkse
activiteiten
- Significante en blijvende verbetering van
mobiliteit
- Significante vermindering van het aantal
dagen bedrust per maand ten gevolge van rugpijn
- Significante en blijvende vermindering
van het aantal dagen per maand dat de pijn dagelijkse activiteiten,
zoals stappen, hobby's en werk onmogelijk maakt
- Blijvend herstel van de hoogte van het
wervellichaam
|
Er werd aangetoond dat de gunstige resultaten
bij patiënten tijdens een opvolgperiode van 2 jaar blijven aanhouden.
Er zijn nog geen studies die de voordelen na een langere periode dan
2 jaar aantonen.
Terug naar boven
V: Zijn er risico's
verbonden aan Ballon-Kyphoplastie?
A: Zoals voor alle ingrepen geldt, zijn er ook hier mogelijke risico's.
Ook al is Ballon-Kyphoplastie ontworpen om deze risico's zoveel mogelijk
te beperken, complicaties kunnen nooit volledig worden uitgesloten.
Er kunnen ernstige complicaties optreden, zoals:
- myocardinfarct (hartinfarct)
- cerebrovasculair accident (beroerte)
- pulmonaire embolie (verstopping van longslagaders)
- hartstilstand (hart stopt met kloppen)
- verlamming of verzwakking van de spieren
- dood
|
Op de site van Medtronic vindt u meer informatie over de risico's van
Ballon-Kyphoplastie.
Terug naar boven
V: Wat kan
een patiënt redelijkerwijs verwachten na een Ballon-Kyphoplastie?
A: Gepubliceerde onderzoeken hebben een aanzienlijke reductie van
pijn aangetoond, soms zelfs al enkele uren na de procedure. Ballon-Kyphoplastie
heeft aangetoond dat het de mobiliteit verbetert en patiënten
in staat stelt hun dagelijkse activiteiten, zoals wandelen, buigen
en tillen, te hervatten, met minder pijn dan voor de procedure. Patiënten
melden een betere mentale gezondheid, meer vitaliteit, een verbeterd
sociaal en emotioneel welzijn.
Terug naar boven
V: Kan een
wervelfractuur die lang geleden gebeurde, nog behandeld worden met
Ballon-Kyphoplastie?
A: De ouderdom en het behandelingssucces van een wervelfractuur variëren
van patiënt tot patiënt; artsen zijn er het in het algemeen
echter wel over eens dat hoe vroeger de fractuur behandeld wordt,
hoe groter de kans is op een correctie van de vervorming.
Terug naar boven
V: Kan elke
arts een Ballon-Kyphoplastie uitvoeren?
A: Artsen die de Ballon-Kyphoplastie-procedure uitvoeren, volgen eerst
een speciale training gegeven door artsen die een grote ervaring hebben
met de procedure. Kyphon houdt voor haar patiënten een lijst
bij met getrainde artsen die opgeleid zijn en Ballon-Kyphoplastie
mogen uitvoeren en die doorverwijzingen van patiënten accepteren.
Terug naar boven
V: Welke soort
arts kan worden opgeleid om de Ballon-Kyphoplastie-procedure uit te
voeren?
A: Orthopedische chirurgen, neurochirurgen, interventionele neuroradiologen,
en pijnbestrijdingsspecialisten, gespecialiseerd in het behandelen
van de wervelkolom, kunnen Ballon-Kyphoplastie uitvoeren. Artsen die
osteoporosepatiënten (huisartsen, reumatologen, endocrinologen,
physiotherapeuten, kinesisten, gynaecologen en geriaters) of kankerpatiënten
behandelen, kunnen patiënten met wervelfracturen doorverwijzen
naar een chirurg of interventieradioloog die opgeleid is om de procedure
uit te voeren. Na de Ballon-Kyphoplastie moet de patiënt opnieuw
op consultatie gaan bij de doorverwijzende arts voor medische opvolging.
Terug naar boven
V: Hoeveel
artsen zijn er opgeleid om Ballon-Kyphoplastie uit te voeren?
A: Tot op 30 april 2008 zijn er meer dan 13.400 rugspecialisten
wereldwijd opgeleid voor het uitvoeren van Ballon-Kyphoplastie.
Terug naar boven
V: Hoeveel
patiënten werden reeds behandeld met Ballon-Kyphoplastie?
A: Tot op 30 april 2008 werden wereldwijd meer dan 446.000 patiënten
en 519.000 wervelfracturen behandeld met Ballon-Kyphoplastie.
Terug naar boven
V: Waar kan
ik meer informatie vinden over Ballon-Kyphoplastie?
A: Op de website
van Medtronic kunt u meer informatie vinden over Ballon-Kyphoplastie.
Terug naar boven
Voor meer informatie zie Medtronic