(Artrose wordt ook vaak "slijtage van de gewrichten" of "artrosis
deformans" of "osteoartrose" genoemd). Artrose heeft te maken
met een verandering van het "kraakbeen". Kraakbeen is de doorzichtige
stof die zich bevindt aan het uiteinde van de beenderen (zie tekening).
Normaal is het kraakbeen doorzichtig en glad, zodat de gewrichten zonder problemen over elkaar kunnen glijden. Hierdoor kunnen grote krachten in het gewricht opgevangen worden. Bij artrose neemt het kraakbeen echter af in dikte én in kwaliteit. Het wordt dus dun en ruw. Daardoor kan het kraakbeen niet meer voldoende de schokken in het gewricht opvangen en moeten de beenderen zelf de belasting dragen. Bij het in beweging komen kan u pijn en stijfheid voelen (wat men "startpijn" noemt). Na enige beweging neemt deze pijn meestal af of verdwijnt. De pijn kan terugkomen wanneer het gewricht teveel belast wordt.
Deze klachten komen meest voor bij de gewrichten die veel belast worden, nl. knieën, heupen en wervelkolom, maar ook bij de handgewrichten.
Door u te bewegen krijgt het kraakbeen de nodige voedingsstoffen. Kraakbeen
werkt immers als een spons: bij druk wordt het leeggeperst en nadien zuigt het
zich vol met gewrichtsvloeistof
Beweging helpt ook om de omliggende spieren, pezen en banden te versterken. Zodoende kunnen deze uw gewrichten beter ondersteunen en beter helpen om schokken op te vangen.
Bewegingsadvies is een algemeen gezondheidsadvies. Door een grotere mobiliteit verbetert uw lichamelijke conditie en kan u langer zelfstandig blijven en voor uzelf zorgen. In beweging blijven is nodig om de kwaliteit van uw gewrichten te onderhouden en om u te helpen de pijn te verminderen.
Het is dus een fabeltje dat bewegen schadelijk zou zijn voor uw gewrichten.
Het gaat er vooral om dat u de aangedane gewrichten voldoende laat bewegen. U dient bewegen steeds voldoende af te wisselen met rust.
Voor behandeling van specifieke aandoeningen, laat u zich best adviseren door uw huisarts.
Voor bepaalde vormen van artrose kunnen inderdaad welbepaalde oefeningen zeer nuttig zijn. Zo heeft men kunnen vaststellen dat bij 60-plussers met knie-artrose, dagelijkse oefeningen waarbij de dijspieren versterkt worden, de pijn kunnen verminderen en het algemeen functioneren kunnen verbeteren. Wie meer beweegt ervaart minder pijn en kan het op die manier vaak met minder pijnstillers stellen.
Als u aan bewegingsactiviteiten begint, dient u deze zeer rustig op te bouwen en uw bewegingsactiviteiten best over zoveel mogelijk dagen per week te spreiden.
Vermijd overbelasting door teveel beweging, te zware inspanningen, te intensieve beweging (joggen bv. is niet zo geschikt bij artrose van de onderste ledematen: u belast hiermee uw gewrichten teveel).
Vermijd bruuske bewegingen.
Zoek naar hulpmiddelen: goed verend schoeisel (om schokken op te vangen); aangepaste wandelstok, enz...
Er bestaan op dit ogenblik geen geneesmiddelen om de artrose af te remmen. Wel hebben een aantal geneesmiddelen een plaats in de behandeling van de pijn en de ontsteking van de gewrichten.
Als u in beweging komt, kan u zich stijf voelen en pijn hebben. Deze pijn en stijfheid verminderen of verdwijnen wanneer u verder gaat bewegen. Pijnstillers kunnen iets doen aan deze startpijn. Toch dient u voorzichtig te zijn met pijnstillers, omdat deze soms waarschuwingssignalen kunnen onderdrukken bij overbelasting. Dit betekent dat u minder snel aanvoelt wanneer u een inspanning dient stop te zetten.
Veel artrose-patiënten zijn reeds gebaat met een pijnstiller op basis van paracetamol(merknamen: Afebryl Junior Mono®, Witte Kruis Mono®, Curpol®, Dafalgan®, Dolprone®, Efferalgan®, Lemgrip®, Lonarid Mono®, Panadol®, Perdolan Mono®, Pe-tam®, Sanicopyrine®, Supadol Mono®, Tempra®). Het zijn klassieke pijnstillers die ook nuttig zijn bij hoofdpijn, koorts, enz... Indien u paracetamol neemt voor gewrichtspijn, verdient het aanbeveling dit te doen in overleg met uw huisarts. U zal dan merken dat de voorgeschreven dosis wellicht hoger zal zijn dan de aanbevolen dosis voor hoofdpijn, e.d.
Vaak worden ontstekingswerende geneesmiddelen aanbevolen voor artrose (merknamen: Airtal®, Biofenac®, Bufexine®, Cataflam®, Clinoril®, Diclofenac®, Droxaryl®, Motifene®, Polyflam®, Taradyl®, Tolectin®, Voltaren®, Brufen®, Bufedon®, Buprophar®, Dolofin®, Ibumed®, Ibuphar®, Ibuprofene®, Ibu-Slow®, Junifen®, Malafene®, Motrin®, Nurofen®, Solufen®, Spidifen®, Apranax®, Artiflam®, Bi-Rofenid®, Diparene®, Froben®, Naprosyne®, Naproxene®, Nycopren®, Rofenid®, Surgam®, Toprek®, Dolcidium®, Indocid®, Tolindol®, Nifluril®, Brexine®, Feldene®, Mobic®, Piroxicam®, Tilcotil®, Mesulid®, Butazolidine®).
Met deze geneesmiddelen dient u zeer omzichtig om te springen.
Door hun ontstekingsremmende werking zijn ze schadelijk voor o.m. maag en darmen.