Cervicale discusprothese

1: De halswervelzuil

De halswervelzuil bestaat uit een keten van wervels, telkens met vooraan een wervellichaam, daarachter het ruggenmergkanaal en helemaal achteraan de wervelkolom. Tussen de wervellichamen bevindt zich de tussenwervelschijf of discus. Deze bestaat uit een rubberachtige ring en in het midden ervan een geleiachtige substantie. Het geheel werkt als een veersysteem; terwijl rubberachtige ring ook een stevige vasthechting aan de wervellichamen boven en onder heeft, zodat de bewegingen tussen deze twee wervellichamen kunnen worden gecontroleerd. Achteraan wordt de verbinding tussen de wervels uitgemaakt door een klein gewricht dat links en rechts zit, en de klassieke vorm heeft van een gewricht vertoont met kraakbeen, een gewrichtskapsel, enz…..

De veroudering veroorzaakt bij ieder van ons telkens opnieuw kleine scheurtjes in de rubberachtige ringen. Hierdoor kan op een bepaald ogenblik de “gel” die centraal zit, op een aantal niveaus verdwijnen. Soms verwekt dit proces matige pijn in de hals, doch veelal verloopt het zonder klachten of symptomen.

Onder bepaalde omstandigheden kan echter een scheur in de rubberachtige ring ontstaan , waardoor een stuk hiervan min of meer loskomt en zich gaat verplaatsen, meestal naar achter toe. Men spreekt dan van een “ discushernia”.

Onmiddellijk achter het verplaatste gedeelte ligt echter het ruggenmerg en aan beide zijden ervan een zenuwwortel, zodat een druk kan ontstaan op het ruggenmerg of een zenuwwortel. Dit kan niet alleen pijn maar ook uitvalsverschijnselen veroorzaken: gevoelsstoornissen of verlammingen, krachtsvermindering in de armen en in extreme gevallen ook in de benen, met verlies van controle over ontlasting en urinelozing.

U hebt een discushernia; en wanner de natuur er niet in slaagt om op een redelijk termijn een genezing te bewerkstelligen; kan een ingreep noodzakelijk zijn.

Ook progressieve uitvalsverschijnselen ( steeds meer gevoelsstoornissen of krachtsvermindering, steeds meer controleverlies over ontlasting of urinelozing) kunnen een reden vormen om te beslissen tot operatie.

Samen met U zal de chirurg beslissen tot het verwijderen van de hernia en het vervangen van de discus door een prothese.
Een prothese zou de geopereerde schakel soepel houden en dus problemen op hogere en lagere schakels ( zoals vroegtijdige slijtage) tegenhouden. Dit alles is nog niet met zekerheid bewezen en is momenteel gesteund op veronderstellingen. De reden hiervoor is dat deze technologie nog te recent is om voldoende bewijsmateriaal te leveren

2. De Indicaties

De beste indicatie is een zachte discushernia op het niveau C4-C5, C5-C6 of C6-C7. Er mag geen artrose van de facetgewrichten ( kleine gewrichtjes achteraan) aanwezig zijn en ook geen vernauwing van het mergkanaal. De schakel die wordt geopereerd moet bewegelijk genoeg zijn; echter niet te beweeglijk. Er mag geen infectie of tumor aanwezig zijn. Dit alles wordt uitgesloten met gespecialiseerde onderzoekingen vooraf aan de operatie.

3.De voorbereiding op de operatie

De patiënt wordt voor de operatie onderzocht voor mogelijke tegen aanwijzingen of risico’s. Allergieën, bepaalde problemen met
Een aantal technische onderzoekingen zoals bloedafname, radiografie van de borstkas en een filmpje van het hart (EKG) kunnen vooraf nodig zijn.
Alle ingenomen medicatie moet worden vermeld op voorhand, omdat sommige van deze medicamenten speciale maatregelen vereisen tijden de operatie of de verdoving.
De operatie gebeurt onder algemene verdoving. De specifieke problemen die hiermee kunnen gepaard gaan worden de avond voor of de ochtend van de ingreep met de anesthesist besproken.

4. De Ingreep

Het principe berust op het verwijderen de hernia die de druk op de zenuwen en/of op het ruggenmerg veroorzaakt. De operatie wordt zoals de meeste nekoperaties via de voorkant gedaan. Dit is een veilige en de meest klassieke toegangsweg tot de nekwervels. De tussenwervelschijf wordt volledig weggenomen. Om de schijf te vervangen wordt een prothese geplaatst.
De prothese bestaat uit twee delen die ten opzichte van elkaar kunnen bewegen. Er bestaan verschillende type prothesen. Deze bestaan hetzij uit alleen metaal ( metal on metal), ofwel uit metaal en polyethyleen.
Voor het plaatsen van een prothese worden een aantal plaats-instrumenten en speciale meet instrumenten gebruikt.

De oppervlakten van de plaatjes zijn zodanig bewerkt dat ze in de bovenste en onderste wervel vastgroeien.

Aan het einde van de operatie wordt meestal een buisje in de wonde gelegd (drain) gedurende de eerste 24 uur om eventueel resterend bloed af te zuigen.

5. De eerste dagen na de operatie

Na het ontwaken in de ontwaakzaal mag de patiënt terug naar zijn kamer op de dienst Orthopedie.
Na de operatie is de pijn in de arm soms meteen weg, mag lang niet altijd.
In de hals is er altijd wat pijn ten gevolge van de operatie, meestal de eerste dagen. Hiervoor krijgt U de aangepaste pijnstilling.
Sliklast en lichte heesheid zijn normaal gedurende de eerste week. Dit is ten gevolge van zwelling van de slokdarm en de luchtpijp.
Het buisje in de wonde zal 24 uur na de operatie worden verwijderd. De dag na de operatie mag de patiënt onder begeleiding uit bed. Wanneer U in staat bent om een volledige gang af te stappen en de trappen te doen mag U naar huis.
Als thuis medicatie krijgt U, indien geen contra-indicatie,
ontstekingsremmers om overdadige kalkvorming rond de prothese tegen te gaan. Dit laatste zou de prothese onbewegelijk maken; en dus het nut van zulke prothese volledig uitschakelen.

6 . Het herstel

De snelheid van herstel zal natuurlijk afhangen van de duur en de ernst van de aandoening. Langdurig bestaande pijnen of langdurig bestaande uitvalsverschijnselen genezen meestal veel trager, en het herstel van zenuwen kan vele maanden tot zelfs één a twee jaar duren.
De uitstralingsklachten in de armen ( pijn, krachtsvermindering of gevoelsverandering) herstellen al naargelang de ernst van het zenuwletsel, en het al of niet snel optreden ervan.
De eerste weken na de ingreep zal U nog veel moeten rusten; waarna U geleidelijk U activiteiten mag opdrijven.
Meestal wordt na een drietal maand een volledige normale activiteit toegestaan.

7. De Opvolging

Na de ingreep zal U door uw huisarts en specialist worden opgevolgd. Een controle raadpleging bij uw specialist is voorzien op drie weken, zes weken, drie maand en één jaar na de ingreep. Telkens zal een radiografie worden genomen. In geval van krachtsverlies krijgt U ook kinesitherapie om de recuperatie te versnellen.

8. Mogelijke verwikkelingen

Elke operatie houdt een aantal mogelijke risico’s en verwikkelingen in. Door het gebruik van de modernste technieken en materialen probeert de chirurg deze risico’s tot een minimum te beperken.

- infectie: Zoals na elke operatie kan ook hier een microbe in de
wonde terecht komen en een infectie veroorzaken. Dit kan een diepe infectie veroorzaken Er is dan meestal een tweede ingreep en een langdurig verblijf ( van weken tot maanden) in het ziekenhuis nodig. Een meer oppervlakkige infectie kan wondproblemen met zich meebrengen; doch dit kan op enkele dagen tot weken opgelost worden. Om een infectie zoveel mogelijk te voorkomen, krijgt iedere patiënt de eerste dag van operatie antibiotica via een infuus ( baxter).

- Loskomen van de componenten: de theoretische mogelijkheid bestaat dat een prothese niet vastgroeit in de aanpalende wervels en bijgevolg loskomt. In de praktijk is dit zeldzaam. In dat geval moet de prothese worden uitgehaald en moet een fusie ( vastzetten van de wervels aan elkaar) worden uitgevoerd.
- Tijdelijke zenuwuitval: tijdens de operatie dient de chirurg het ruggenmerg en de zenuwen te manipuleren. Dit kan leiden tot een tijdelijke zenuwuitval met als gevolg verminderde kracht of gevoel in de arm. Deze zenuwuitval kan enkele dagen tot meerdere maanden duren.
- Nabloeding: Soms treedt er een nabloeding op. In dit geval kan het bloed zich in de wonde opstapelen en een druk op de luchtpijp of het ruggenmerg gaan veroorzaken. Het is dan noodzakelijk de wonde terug open te maken. Meestal treedt deze verwikkeling op de eerste drie a vier dagen.
- Algemene verwikkelingen: Door een langere periode van stilliggen kan zich een klonter in een ader vormen , waardoor de ader kan ontsteken en verstoppen. Men spreekt dan van flebitis (aderontsteking). Om dit te voorkomen zal de verpleging U stimuleren om zo snel mogelijk na de ingreep uit uw bed te komen. De verpleging zal U ook onderhuidse spuitjes geven in de buik en U speciale kousen ( flebitis kousen) laten aantrekken.
Door zo’n flebitis zal uw verblijf in het ziekenhuis met enkele dagen verlengd worden; doch het verloop van uw herstel zal onveranderd blijven.

Bron: bor 10/2005