Leren leven met pijnlijke en stijve
gewrichten
Meer bewegen met
minder moeite.
Uw gewrichten voelen stijf aan. Als u wilt bewegen doet dat pijn. En u
heeft moeite met lopen. Dit kan wijzen op artrose, de meest voorkomende
gewrichtsaandoening, ook wel ‘gewrichtsslijtage’ genoemd.
Artrose kan zich in alle gewrichten voordoen maar komt vaker voor in de
heup en de knie. Meestal is artrose geen ernstige aandoening. Als u af
en toe pijnlijke, stijve gewrichten hebt, hoeft u zich niet meteen zorgen
te maken. Maar als de klachten verergeren, is het goed om dit te bespreken
met uw huisarts of fysiotherapeut. Meestal kan hij/zij op basis van de
klachten beoordelen of u last heeft van artrose; een röntgenfoto is daarvoor
zelden nodig. Als artrose klachten geeft, kan de fysiotherapeut u helpen
om weer beter te bewegen.
Door u oefeningen te leren, door u te begeleiden bij het ontdekken wat
uw lichaam aankan en met adviezen gericht op uw dagelijkse leven.
Top
Wat is artrose?
Artrose is een aandoening waarbij het gewrichtskraakbeen slechter wordt.
Dit kraakbeen zorgt er mede voor dat het gewricht soepel en pijnloos kan
bewegen en heeft een schokdempende werking. Bij artrose raakt het gewrichtskraakbeen
echter beschadigd, kan zich niet herstellen en zelfs geheel verdwijnen.
Het gewricht kan schokken minder goed opvangen en bewegen gaat moeilijker.
Door de reactie van het onderliggende bot hierop kunnen problemen ontstaan.
Het gewricht kan uitsteeksels vormen, dikker worden en een andere vorm
krijgen. Bewegingen worden pijnlijk. Als reactie gaat u minder bewegen
wat weer stijfheid en slappe spieren veroorzaakt. Er kunnen ook ontstekingen
in de gewrichten ontstaan. Het gewricht wordt dan behalve pijnlijk ook
warm en gezwollen.
Top
Wat merkt u van artrose?
Bij artrose van heup en/of knie zijn de pijnklachten meestal het ergst.
Andere klachten kunnen zijn ochtendstijfheid, verminderde beweeglijkheid,
afname van spierkracht en stabiliteit en een verminderde conditie. Geleidelijk
kunnen er problemen ontstaan bij allerlei bewegingen zoals lopen, traplopen,
in en uit de auto stappen, fietsen of schoenen aantrekken. Door toename
van artrose kan de pijn verergeren en de beweegmogelijkheden van het heup-
of kniegewricht en de spierkracht verder verminderen. Bij een ernstige
vorm van artrose kan de stand van de botten veranderen en daardoor de
lichaamshouding.
Een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van artrose van heup en/of knie
is overgewicht. Zware belasting van de gewrichten, intensief sporten of
een ongeval kunnen ook artrose veroorzaken. Daarnaast weten veel mensen
niet dat artrose tevens kan ontstaan doordat het gewricht t.e weinig wordt
belast. Waarschijnlijk speelt aanleg ook een rol bij het ontstaan van
artrose.
Top
Wat kan fysiotherapie betekenen bij artrose.
Voor artrose is geen genezing mogelijk. U moet er letterlijk mee ‘leren
leven’. De fysiotherapeut kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren.
Zodat u het gewricht weer normaal of in elk geval zo goed mogelijk kunt
gebruiken. U leert om tijdens uw dagelijkse activiteiten op een goede
manier met de pijn en de stijfheid om te gaan. Samen met de fysiotherapeut
ontdekt u wat uw lichaam aankan.
Geleidelijk zal de pijn afnemen of verdwijnen.
Top
Behandelplan.
Om te beginnen zal de fysiotherapeut samen met u uw probleem in kaart
brengen en er een behandelplan voor maken. De fysiotherapeut leert u oefeningen
om de spieren rondom het ‘probleemgewricht’ te trainen. Ook krijgt u oefeningen
om uw conditie te verbeteren. Daarnaast krijgt u advies over wat u zelf
kunt doen en welke bewegingen voor u geschikt zijn, en leert u meer over
het belang van voldoende bewegen. Ook leert u omgaan met bijvoorbeeld
een kruk of een stok als dat voor u nodig is. Gaandeweg bent u in staat
beter met de klachten te leven en met vertrouwen te bewegen. Verder kan
de fysiotherapeut gebruik maken van andere therapievormen, zoals het oefenen
in water om de pijn en stijfheid van de gewrichten te verminderen. U begint
meestal met individuele oefentherapie. Soms kunt u vervolgens deelnemen
aan groepstherapie. Dit kan prettig zijn omdat u ervaringen kunt uitwisselen.
Hier leert u uw houding en bewegingen verder te verbeteren, op zo’n manier
dat u er ook in uw dagelijkse leven profijt van heeft.
Top
Verstandig blíjven bewegen.
Het is belangrijk om u goed te realiseren dat u zelf veel kunt doen om
uw klachten te verminderen en in de toekomst te voorkomen. Het is belangrijk
dat u tijdens en na afloop van de therapie actief blijft. Ook al doet
het pijn, als u verstandig blijft bewegen heeft dat een positief effect.
Het is namelijk gebleken dat hierdoor vaak de pijn en de beperkingen verminderen
en de verergering van artrose afneemt.
Top
Operatie.
Bij ernstige artrose kan het gewricht vervangen worden door een kunstheup
of kunstknie. Als een operatie nodig is, kan de fysiotherapeut u zowel
voor als na de operatie ondersteunen. U krijgt informatie over wat u direct
na de operatie wel en niet mag doen en hoe u het geopereerde gewricht
zo snel mogelijk weer goed kunt gebruiken. Ook leert de fysiotherapeut
u goed gebruik te maken van bijvoorbeeld een kruk of een stok bij het
lopen.
Top
Nog een paar tips.
Probeer uw conditie op peil te houden. Het is belangrijk dat u een balans
vindt tussen in beweging blijven en rust nemen. Als pijnklachten en stijfheid
optreden tijdens of na bewegen, dan moet u het (even) rustiger aan doen.
-
Volg het beweegprogramma
artrose
-
Beweeg (wandel,
fiets of zwem)
-
Eet gezond voor
een gezond gewicht.
-
Vermijd plotselinge/schokkende
bewegingen.
-
Vermijd een te
zware belasting van de heup/knie, zoals bij traplopen, hurken, knielen
of kruipen.
-
Pas op met tillen
en sjouwen van zware voorwerpen.
|
|