Wellness en pijn

Zich goed voelen kan helend zijn

Sauna, Hammam, infraroodsaunacabine, massages, balneo- en thalassotherapieën, .. alles om je 'goed te voelen', te genieten, te relaxen, te ontstressen, kortom verwend te worden, is tegenwoordig in. Kunnen deze verwentoestanden nu ook de pijn wegnemen? Jammer genoeg niet, maar ze kunnen wel maken dat men 'zich-goed-in-zijn-vel' voelt en wie zich goed voelt,
heeft minder last van pijn.
Er is tegenwoordig zoveel op gebied van wellness-toestanden op de markt dat men door het bos de bomen niet meer ziet.
Sauna en massages zijn nog min of meer gekend, maar de begrippen thermen, balneo- en thalassotherapie worden vaak
met mekaar verward. Daarom zetten we al die verschillende behandelingen even op een rijtje.

Balneotherapie is een behandeling met de helende kracht van water. Thermae moet men alleen bij waterbronnen zoeken
en thalasso is het enige dat met zeewater te maken heeft. Thalasso was vroeger voorbehouden voor mensen met gezondheidsproblemen of met bepaalde aandoeningen. Zeewater is immers rijk aan oligo-elementen en heilzame minerale zouten.
Ze wordt geneeskrachtig wanneer ze wordt opgewarmd tot 33° C of meer.
Zeealgen en bepaalde zeemodders versterken de heilzame werking nog. Door de warmte openen de poriën zich en dringen
de stoffen makkelijker doorheen de huid. De Grieken waren al zeer vroeg in de ban van de genezende kracht van zeewater en
lieten ons als erfenis ook het woord thalasso na, wat zee betekent.
De Grieken mogen de heilzame kracht van zeewater dan wel ontdekt hebben, toch waren het de Fransen die het woord thalassotherapie voor het eerst gebruikten en het eerste instituut voor thalassotherapie openden in 1778 in Dieppe. Spoedig
kwamen er langs de Franse kust nog een tiental andere instituten bij waar, door observatie en experimenten, methoden op punt werden gesteld. Vooral de bioloog René Quinton legde zich toe op de ontrafeling van de samenstelling van zeewater.
Dank zij die thalassotherapie is het toerisme aan onze Belgische kust ontstaan. Koploper was Blankenberge, dat tot 1835 een gehucht met arme vissers was. Deze mensen wisten dus niet wat ze zagen toen plots zowat midden de 19e eeuw tijdens de zomermaanden een aangroeiend elitair publiek neerstreek in Blankenberge. Vooral de aanleg van de spoorlijn
Brugge-Blankenberge in 1863 zorgde voor een echte doorbraak van Blankenberge als kuuroord. Villa's, pensions,
hotels en nieuwe woonhuizen
- vaak in prachtige art-déco-stijl - rezen als paddestoelen uit de grond. De grote duin werd geëffend en met een stenen
wandeldijk bekleed waarop chique uitgedoste dames en heren konden flaneren en hun geliefkoosde hobby:
'zien en gezien worden' beoefenen want dat was zeker even belangrijk of nog belangrijker dan het kuren zelf.

Waarom thalasso zo heilzaam is

Vooral de bioloog René Quinton legde zich toe op de ontrafeling van de samenstelling van zeewater. In 1904 kwam hij tot de vaststelling dat de menselijke intercellulaire vloeistof nagenoeg identiek is aan die van zeewater. Witte bloedcellen bijvoorbeeld overleven niet in een artificieel milieu, maar doen dat wel in zeewater. Oostenrijkse en Franse onderzoekers ontdekten dat het zich goed voelen in grote mate afhankelijk is van het zogenaamd
zelfregulerend vermogen. Dat heeft te maken met de extracellulaire vloeistof, bloed- en lymfevaatjes en de vegetatieve zenuweinden. Hoofdpijn, slapeloosheid, snel verouderende huid, depressiviteit, hoge bloeddruk, lusteloosheid, chronische vermoeidheid, rugpijn en andere klachten worden veroorzaakt door een te zware belasting van dat zelfregulerend vermogen.
Als de bloedsomloop wordt gestimuleerd, blokkades van buitenaf worden gedeblokkeerd, dan komt dat systeem weer in orde. Thalasso werkt dus dubbel omdat het enerzijds ontspant, anderzijds neemt het lichaam in goede omstandigheden een vloeistof
op (zeewater) met nagenoeg identieke kwaliteiten als de extracellulaire vloeistof. Onze huid is in staat de potassium ionen
(voor despierweefsels), de calcium ionen (voor het beendergestel) en de fluor, sodium en zwavel, broom en andere ionen uit het
zeewater op te nemen.
Kuurgasten verbruiken ongeveer 1000 liter per dag. In de kuuroorden wordt zeewater van onder de zandlaag opgepompt (als natuurlijke filtering). Het water wordt langzaam opgewarmd, mag nooit 50° C overschrijden en kan slechts 24 uur gebruikt worden.
Ook nu nog wordt zeetherapie niet alleen gebruikt om een kwaal te genezen, wat tegenwoordig door de medici erg in twijfel wordt getrokken, maar om zich te laten verwennen. Er valt dan ook heel wat te beleven in een kuuroord: lichaamsmassage,
hydro-massage met zeewier en oliën, maskers, stoombaden, sauna, bodypeeling, jetmassages. Je mag echter niet teveel
nadenken over wat deze verwennerij per minuut kost, want dan is de pret er rap af. Als men zich dat al kan veroorloven tenminste.

Thermalisme

Zowel in België, als in de ons omringende landen, vind je kuuroorden die Thermalisme aanbieden. Alles draait er rond hydrotherapie
waarbij gebruik wordt gemaakt van de geneeskundige eigenschappen van bronwater, dat warm is als het aan de oppervlakte verschijnt. Een thermale kuur bestaat uit een combinatie van behandelingen en een drinkkuur met bronwater, therapeutisch
gebruik van water, stoombaden, in- en onderwatermassage, onderdompeling in warm waterbronnen en het gebruik van warme
en koude douches.

Een dagje sauna

Zich laten verwennen, kan ook een pak goedkoper. Een echte rage zijn de saunacentra geworden die men overal tot zelfs in de kleinste dorpjes vindt. Ze variëren van heel luxueus tot heel democratisch en ook de prijzen zijn navenant.
Om er maximaal van te genieten moet je je tijd nemen en er een dag of zeker een namiddag voor uittrekken.
Zo'n saunacentrum bestaat meestal uit verschillende sauna's.
Vaak is er ook een hammam, een relaxruimte meestal met cafetaria en restaurant aan en een zwembad, meestal binnen en buiten. Er zijn zonnebanken, douches, kleedkamers...In sommige saunacentra kan men zich ook laten masseren.
De sauna is afkomstig uit Finland en diende vooral om zich op te warmen tijdens de koude wintermaanden.
Vriendenbijeenkomsten, maar ook besprekingen met zakenrelaties hadden in de sauna plaats. Nadien ging men afkoeling
zoeken in een meer buiten, een ton met ijskoud water of men wentelde zich gewoon in de sneeuw. Aangezien het lichaam
zo verhit is, voelt men de koude niet zo aan.
Vroeger werd de sauna voornamelijk omwille van gezondheidsredenen gebruikt. Nu is het meer en meer een instrument geworden om zich goed te voelen en te ontspannen, zeker in de donkere wintermaanden.

Wat doet een sauna met het lichaam ?

Sauna berust eigenlijk op de wisselwerking tussen hete lucht en koud water. Het gaat erom warmte en koude zo af te wisselen dat het voor het lichaam zo plezierig en gezond mogelijk is. De warmte die bij het opwarmen wordt opgenomen, dringt
voornamelijk door in de huid en de buitenste organen. Deze worden zo extra door bloed. Bij het afkoelen met koud water wordt de overbodige warmte van de huid 'afgespoeld'. De poriën trekken weer dicht
en het verwarmde bloed stroomt op volle kracht naar de rest van het lichaam. Het voornaamste effect van een sauna is
dus zonder twijfel de krachtige doorbloeding van de huid, maar ook de inwendige organen worden sterk doorbloed door impulsen
in de bloedsomloop.
Bovendien is een sauna heel ontspannend voor de spieren.
Men transpireert overvloedig, waardoor alle schadelijke stoffen worden uitgescheiden, zonder dat men een lichamelijke inspanning moet doen.
En tenslotte verhoogt regelmatig bezoek aan de sauna je weerstand.
Je wordt minder gevoelig voor grote temperatuursverschillen.
En men is beter bestand tegen koude, maar ook tegen extreme warmte.
Een psychisch voordeel ervan is dat men er zijn 'valse' schaamte kwijtgeraakt. Naakt is er 'natuurlijk' en heeft er dus geen bijbedoelingen.
Men moet er zich heus niet schamen dat men te dik of te mager is want in een sauna ziet men al de verschillende
soorten gedaanten van het menselijk lichaam.
In sommige saunabaden is het toegestaan om enkele dagen per week zwemkledij aan te houden. Meestal wordt dit gedaan om mensen te laten wennen aan het saunagebeuren en om op die manier stilaan hun schroom te overwinnen.

Hammam en infraroodsauna

Niet iedereen verdraagt die extreem hoge temperaturen, die in een sauna kan oplopen tot 80°-90°. Wie voor het eerst met sauna begint, neemt dus best even contact op met de huisarts. Bij een hammam, waarbij de ruimte gevuld is met warme waterdamp en exotische aroma's, bekomt men nagenoeg eenzelfde effect, maar de temperaturen liggen heel wat lager namelijk tussen
de 40° en 50°.
Heel heilzaam, minder warm en voor iedereen toegankelijk is de infraroodsauna die de laatste jaren een stormachtige
opgang kende. .Anders dan bij de klassieke 'Finse' sauna is de werking van een infrarood sauna gebaseerd op (onzichtbaar)
infrarode stralingswarmte die opgewekt wordt met diverse types van stralers.
Het kenmerk van infrarood warmte is dat deze warmte wordt overgebracht naar de huid zonder dat er warme lucht aan te pas
komt.
In een infraroodcabine wordt slechts 20 % van de stralingswarmte voor de verwarming van de lucht gebruikt,
de overige 80 % zou rechtstreeks in lichaamswarmte worden omgezet.
De infraroodsauna kan net als de klassieke sauna gebruikt worden in combinatie met koudwaterbaden tussen de verschillende sessies.
Maar hij kan ook zonder die koudebaden worden gebruikt.

Tijdelijke pijnverlichting

Wat men ook moge beweren, harde wetenschappelijke bewijzen heeft men niet gevonden, om al deze wellness, sauna,
hammam, en infraroodcabines als therapeutisch te beschouwen.
Op korte termijn hebben die vaak wel invloed op de pijn: minder pijn, minder stijfheid, grotere beweeglijkheid.
Helaas is dat effect slechts tijdelijk en komt de pijn na verloop van tijd terug. Wie naar zo'n kuuroord of zo'n saunacentrum gaat, moet dat in de eerste plaats doen om zich te ontspannen en te genieten.
Wie daar niet van geniet, kiest beter andere formules om zich 'goed te voelen'.

What's in a name


Toegankelijke sauna

Het Bloso Welness en Saunacentrum te Blankenberge is het eerste saunacentrum in ons land dat volledig, tot in de kleinste
details, aangepast is aan personen met een handicap. En wat belangrijk is, deze aanpassingen doen geen afbreuk aan de sfeer
en gezelligheid van het centrum. Het saunacomplex doet op het vlak van inrichting in niets onder voor andere sauna's. Het is een modern en knus complex met Finse sauna, biosauna met lichttherapie, een infraroodcabine, Turks stoombad,
whirlpool, een voetenbad met warmtebank, warm en koud dompelbad, buitensauna, zwembad, rustruimtes tot en met een
gezellige bar. Personen met een handicap, ook rolstoelgebruikers
kunnen probleemloos deze sauna bezoeken.
Kleedkamers, de sauna zelf, de rustruimtes en het zwembad zijn volledig toegankelijk. Overal zijn er - discreet - tilliften
aangebracht die de transfer van bijvoorbeeld rolstoel naar zwembad mogelijk maken
Prikkel(december 2007) Door Miet Waes.