Hoofdpijn, een miskende aandoening. (Dr. P Louis)
-----------------------------------

Alhoewel de titel "hoofdpijn" is ging de voordracht bijna uitsluitend over migraine.

Vanaf 1980 tot 2000 deed men vooral onderzoek naar middelen die de migraine-aanval kunnen onderbreken (vb. de triptanen). Maar epidemiologisch onderzoek toonde aan dat triptanen niet voldoende werkten.

Tegenwoordig bestudeert men de evolutie van aanvallen vanaf de kinderjaren tot later in de hoop aanvallen te kunnen voorkomen.

1) Diagnose: - wordt gesteld aan de hand van de Internationale Classificatie van hoofdpijnen van 2004, gebaseerd op symptomen.
- bij primaire migraine is er geen structurele afwijking, bij secundaire migraine kan men letsel vinden (vb. sinusitis).
- de levensgeschiedenis geeft een idee over de evolutie van de ziekte.
- de patiënt kan verschillende hoofdpijnen tegelijk hebben, of 1 diagnose nu en een andere later.
De diagnose is complex met overlappingen:
- migraine zonder aura en spanningshoofdpijn
- migraine met aura an vasculaire ziekten
Soms heeft men andere ziekten met migraine-symptomen die te behandelen zijn. De diagnose lijkt eenvoudig maar is het niet waardoor de behandeling dikwijls onvoldoende of zelfs verkeerd is.

2) Incidentie en prevalentie:
- incidentie betekent aantal nieuwe gevallen die er bijkomen:bij jongens begint migraine rond de leeftijd van 5 jaar, bij meisjes rond 12,5 jaar; de meeste nieuwe gevallen ontstaan tss 25 en 40 jaar

- prevalentie is het aantal mensen die migraine hebben: 12,5 % van de vrouwen en 4,5 % van de mannen

3) Pathofysiologie:
- het is een genetische aandoening veroorzaakt door enzymdefecten die soms te corrigeren zijn
- de hersenen zijn overmatig prikkelbaar: geluid, overdreven licht of geur hinderen
- tussen de aanvallen is er een abnormaal snelle uitputting van de spieren, verhoogde energievraag
- aanvallen komen voor bij veranderingen vb. van het weer, van de hoeveelheid slaap; het beste is een regelmatig leven
- vanuit de hersenstam gaat een simpele prikkel (vb. van licht) irritatie geven, daardoor gaan bloedvaten uitzetten, dit geeft pijn,
meer irritatie, er ontstaat een zwelling waardoor nog meer pijn
- een aanval is een alles of niets proces: indien medicatie niet direct gegeven wordt moet men de aanval uitzweten, indien meer en meer aanvallen wordt de hoofdpijn chronisch

4) Prognose, progressie en risicofactoren voor het chronisch worden:
- migraine start altijd als een episodische hoofdpijn
- als men ouder wordt vermindert het braken en de misselijkheid maar de hoofdpijn neemt toe
- een subgroep heeft progressieve migraine: van 64 patiënten in 1986 hebben in 2001 42% geen migraine meer, 38% minder migraine en 20% chronische migraine (=15 dagen per maand hoofdpijn)de oorzaak is een hoge frequentie in het begin
- in hersenstam ziet men grijze stof met veel serotonine, die de pijn tegenhoudt; een persoon met migraine heeft minder serotonine door ijzerafzetting, daardoor zijn er ook andere stoffen (vb. opiaten) die falen
- mensen met migraine met aura krijgen in de witte stof in de hersenen kleine vlekjes (infarctjes), vrouwen met migraine meer dan mannen
- veel hoofdpijn in het begin en het gebruik van teveel pijnstillers werkt het chronisch worden van hoofdpijn in de hand

-----------------------------------------------------------------------------

Vraag: Wat kan men doen bij aanval die 's nachts begint?
Antw.: Voor medicatie is het dan te laat.
Preventie kan wel helpen.

Vraag: Waarom beginnen aanvallen meestal 's nachts?
Antw.: Omdat het serotonine-gehalte 's nachts daalt en omdat de remslaap de hersenen meer activeert dan in de dag.

Vraag: Wat is fromirex?
Antw.: Dit is een triptan met de langste halfwaardetijd (24 uren) en kan bv. gebruikt worden bij menstruatie-migraine.

Vraag: Heb goede resultaten met acupunctuur.
Antw.: Dat kan bij sommigen helpen maar het effect is niet langdurig.
Acupunctuur verhoogt de natuurlijke endorfines.
Preventie (vb. topamax of depakine) werken soms ook maar enkele jaren.
Als preventie speelt een regelmatige levenswijze een grote rol.

Vraag: Wat als preventie niet werkt? dan helpt alleen medicatie nog.
Antw.: Soms helpt een ontwenningskuur ook.

Vraag: Kan preventie falen als men te laat begint?
Antw.: Daarvoor zou men vergelijkende studies moeten doen met preventie bij een groep en een controlegroep zonder medicatie. Maar dat geeft teveel ethische problemen en daarvoor krijgt men geen toestemming.

De beste theorie tot nu toe is preventie en voorkomen dat migraine chronisch wordt maar die theorie kan in de toekomst nog veranderen.

Met onze dank aan Chris