De pijnpatiënt met
zijn/haar relaties & sexualiteit
Door: Dr. P. Kindt(relatietherapeut)
16/09/2006
Getraumatiseerde
relaties.
Pierre Kindt
is een zelfstandig psycholoog , die vooral werkt rond relatiebegeleiding en
bemiddeling bij (echt)scheiding en ouderschapsbegeleiding nà de scheiding
. Hij werkt ook als psychotherapeut met specialisatie in traumabehandeling
. De interesse voor chronische pijn werd in de hand gewerkt door zijn echtgenote
die na een odyssee van rugoperaties en een cva (rolstoel) tenslotte een morfinepomp
kreeg . Ook de twee , nu volwassen zonen , kwamen niet helemaal ongeschonden
uit 25 jaar confrontatie met pijn en ziek zijn .
Relatie
is een werkwoord
Een goede
langlopende relatie opbouwen en onderhouden is een leuke maar ook een moeilijke
opgave . Bij de recentste cijfers zien we dat er ongeveer 40.000 huwelijken
voltrokken worden en 30.000 echtscheidingen uitgesproken . Met drie scheidingen
voor 4 huwelijken is België de koploper in Europa . De gemiddelde duur
van een huwelijk is op dit moment in ons land 12 jaar .
Als een
'normale' relatie in stand houden al zo moeilijk is , wat dan met relaties
en gezinnen die getroffen worden door zwaar onheil : een gehandicapt kind
, een opgelopen handicap van een van de partners , een chronische ziekte of
chronisch pijn lijden ?
Waarom we
zo graag een relatie hebben
Weinigen
kiezen er voor om single te blijven . Als het even kan wil men iemand die
je leven deelt . Om kinderen mee op de wereld te zetten . Men hebben behoefte
aan een relatie . In de uiteenzetting gaat dhr Kindt uit van de behoeftenpiramide
van A. Maslow . Hij wil ermee aantonen dat de basis van een goede relatie
zit in een voldoende bevrediging van primaire behoeften , zoals behoefte aan
seks en voortplanting . Daarna volgen de behoefte aan veiligheid (fysiek en
materïeel) , de behoefte aan sociaal kontakt , aan versterking van je
zelfvertrouwen , je behoefte aan respect , status en eigenwaarde . Met als
toppunt de wens om het maximum uit ons leven te halen . Omdat een levenspartner
daar aan kan bijdragen willen we zo iemand erbij hebben . Dààrom
willen een man of vrouw aan onze zijde .
Er is ook
nog de verliefdheid , de passie , de begeerte , de liefde , geborgenheid en
bevestiging die we elkaar geven en van elkaar krijgen . Dhr Kindt legt dat
uit aan de hand van twee curves . Deze van verliefdheid en de passie die onherroepelijk
daalt met de jaren en deze van de verliefdheid en geborgenheid die zou moeten
in evenredigheid stijgen . Terwijl de eerste curve zo goed als onafwendbaar
is moeten we voor de tweede blijvende inspaningen leveren ...en leren aanvaarden
dat de relatie een andere inhoud en vorm krijgt . Blijkbaar kunnen velen zich
niet aanpassen . We willen alles . Liefst meteen . Een exclusieve met één
partner betekent dat we veel laten liggen , veel opgeven , ... maar ook dat
we een unieke band kunnen krijgen , van onvoorwaardelijkheid en zekerheid
.
Getraumatiseerde relaties:
Relatieproblemen
worden in zijn klinische praktijk doorgelicht aan de hand van die twee uitgangspunten
. Bij chronische ziekte en chronisch lijden is het risico des te groter dat
een koppel zwaar onder druk komt te staan : De passie voor een geknakt lichaam
daalt nog sneller en dieper waardoor seks en erotiek dreigen te verdwijnen
. Een kind (of nóg een kind) op de wereld zetten kan een probleem zijn
, je veiligheidsgevoel daalt , je zieke partner is niet meer de rots in de
branding , je inkomen kan dalen , je beroepsleven kan een knauw krijgen ,
je zelfrespect en status dalen , àlles wordt anders .....
Wat moet
je daar dan mee ? Relatiebegeleiding of relatietherapie start altijd bij de
individuen in de relatie . Zij moeten eerst klaar zien in zichzelf , in hun
gedrag , hun emoties , angsten , wensen en gedachten . Dhr Kindt legt in het
kort de psychologie van pijn en chronisch ziek zijn uit , geeft een zicht
op de valkuilen in zo'n relatie voor pijnlijder én partner (opschuiven
naar een zorgrelatie , de balans van geven en krijgen in onevenwicht , meer
doen dan je draagkracht , het gevoel niet meer zelf te kiezen maar slachtoffer
te zijn van ... , enz ...) .
Seks en Erotiek bij chronisch lijden
Een delicaat
, gevoelig thema dat ook sterk verschillend is van mens tot mens en volgens
de levensfase waarin we ons bevinden . Het is een thema dat vaak onbesproken
blijft of waarover de partners toch niet open praten . We censureren onze
uitspraken . En verdringen nogal eens onze behoeften en ons verdriet .
Seks is
een basisbehoefte en de sterkste lichamelijke sensatie die we kunnen beleven
. Ze kan ontstaan uit drift en hormonen die ons aanzetten tot paren . Ze kan
(ook) uitgelokt worden door liefde en intimiteit . Leven met een laag libido
kan . Leven waarbij je afstand doet van seks omwille van je partner kàn
. Ook de pijnlijder/zieke kan behoefte hebben aan seks terwijl de gezonde
partner afhaakt . In elk geval : als de seks uit ons leven verdwijnt wordt
alles ietsje kleurlozer , ietsje saaier , iets droeviger . En wordt dat wel
eens gecompenseerd door meer snoepen , drinken , depressieklachten , ons vermeien
in melancholie , of de zoektocht naar een chatvriend(in) of ambulante sekspartner
. Of in het beste geval door altruisme en spiritualiteit .
Dhr Kindt
legt ons enkele stellingen voor . Nogal direkt en confronterend met de bedoeling
te laten nadenken over onze houding ten aanzien van seks en erotiek . Bijvoorbeeld
.
" U
(gezond of pijnpatiënt of zieke) wil geen seksuele activiteit meer maar
je partner wel . Hoe ga je dat oplossen ? Wil je hem/haar dat wel gunnen ?
En hoe moet dat dan ? Mag hij/zij er een vriend(in) op nahouden ? Als je 'neen'
zegt , dan onthou je hem/haar een belangrijke bron van geluk en genieten ?
Heb je wel het recht om hem/haar dat te ontnemen ? "
" Als
jij geen zin (meer) hebt in seks , maar je partner wel , wil je hem/haar dan
dienstbaar zijn , beschikbaar zijn of minstens helpen bij de bevrediging van
zijn/haar behoeften " ?
Enkele tips
:
* Wacht
niet te lang . Er bestaat een "point of no return"
* Doe beroep op een geregistreerde psycholoog-psychotherapeut
(www.psychologencommisie.be of www.bfp-fbp.be)
* Doe niet te snel afstand van je seksualiteit
* Relatietherapie geen teken van psychisch ziek zijn maar van geestelijke
gezondheid
* Doe niet meer dan je aankunt , zelfs al is dat weinig
* de balans van geven en krijgen moet in evenwicht zijn , maar de armen van
de balans
hoeven niet even lang te zijn
* wordt niet te snel mantelzorger in een zorgrelatie
* seksuele opwinding is niet alleen een kwestie van verliefd en mooi zijn
en hormonen ,
maar ook van techniek en talent
* sensualiteit en seksualiteit zijn niet hetzelfde
* seks zit in je hoofd en je hart , niet in je geslachtsorganen
* liefde zonder seks is goed , mét is beter
De achteraf
gestelde vragen waren deze keer te persoonlijk, en zijn bijgevolg niet in
het verslag opgenomen.
Met onze
dank aan Chris.