Volgens LEIF wordt vandaag het stervensproces van bijna de helft van de mensen medisch beïnvloed door één of andere  beslissing. Er zijn zes mogelijke medische beslissingen bij het levenseinde:

• stoppen van een zinloos geworden behandeling,
• niet opstarten van een zinloze behandeling,
• verkorten van het stervensproces door het opdrijven van pijnbestrijding of palliatieve sedatie (verlichten van pijn door het bewustzijn te verlagen),
• levensbeëindiging zonder verzoek,
• hulp bij zelfdoding en
• euthanasie (levensbeëindiging op uitdrukkelijk verzoek).

Euthanasie

Voorwaarden
Voorafgaande wilsverklaring euthanasie
Levenstestament (Voorafgaande negatieve wilsverklaring)

Euthanasie of levensbeëindiging op verzoek is het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een arts op uitdrukkelijke vraag van de patiënt zelf.

Voorwaarden

De patiënt moet

• meerderjarig zijn
• zich in een medisch uitzichtloze toestand bevinden, aanhoudend fysiek of psychisch lijden
• vrijwillig, weloverwogen en herhaald schriftelijk verzoeken om euthanasie

De behandelende arts moet

• zich verzekeren van aanhoudend lijden
• de patiënt informeren
• een tweede onafhankelijke arts raadplegen
• het verzoek bespreken met verplegend team
• de euthanasie melden aan de Federale Controle- en Evaluatiecommissie.

Voorafgaande wilsverklaring euthanasie

Je kan euthanasie vragen via een voorafgaande wilsverklaring, maar deze is enkel bruikbaar wanneer je in een onomkeerbare coma terecht zou komen. Vele mensen denken dat ze via een wilsverklaring euthanasie kunnen vragen als ze een vorm van dementie krijgen, maar dit is niet het geval.

Een voorafgaande wilsverklaring euthanasie:

• moet schriftelijk vastgelegd worden
• moet ondertekend worden door twee getuigen (waarvan minstens één geen familie of erfgenaam is)
• is slechts vijf jaar geldig
• geldt enkel bij onomkeerbaar coma
• is registreerbaar bij de gemeente.

Levenstestament (Voorafgaande negatieve wilsverklaring)

Hoewel je vooruitlopend op een situatie niet kan kiezen voor euthanasie (tenzij in geval van onomkeerbaar coma) laat de wet patiëntenrechten wel toe op voorhand vast te leggen welke behandelingen je later weigert, als je in een toestand komt waarin je zelf je wil niet meer zelf te kennen kan geven.

Deze voorafgaande negatieve wilsverklaring

• moet niet ondertekend worden door getuigen
• is op dit ogenblik niet registreerbaar bij de gemeente
• is onbeperkt geldig.

Deze negatieve wilsverklaring kan gezien worden als vroegtijdige zorgplanning. De wilsbekwame patiënt kan beslissen welke behandelingen hij of zij in de toekomst weigert. De patiënt kan aangeven dat elke zinloos geworden behandeling gestopt moet worden, dat er geen zinloze behandeling meer mag opgestart worden. Reanimatie, beademing, kunstmatige voeding, … kunnen op voorhand geweigerd worden en artsen zijn, in het kader de patiëntenrechtenwet, verplicht hiermee rekening te houden.